TIA

Johannesburg. Stad van uitersten. Nummer 6 van de meest gevaarlijke steden
ter wereld. Waar het gat tussen arm en rijk zich laat zien in townships waar
armoede en geweld, HIV en kindersterfte lijnrecht staan tegenover rijkdom en
overvloed in gated communities. Waar je voordat je een gated community
binnentreedt, lees: bij iemand aan kunt bellen, eerst door drie
verschillende met hekken en security guards bewaakte ingangen moet zien te
geraken. Waar entertainment zich afspeelt in immense shopping malls. En waar
mensen bang zijn. Bang om op straat overvallen te worden. Bang om buiten hun
veilige gated community te geraken.

In Johannesburg en omgeving heb ik een spoedcursus ‘hoe vind ik de perfecte
tweedehands auto binnen een week’ gevolgd. Deze cursus bestond niet echt,
maar ik heb hem zelf in het leven geroepen. Men neme een oude vriend, smeke
hem je te helpen, en slepe hem vervolgens drie dagen lang langs alle
mogelijke dealers en pivate sellers, koosjer en niet koosjer, blank en
zwart, arm en rijk. Om er vervolgens achter te komen dat auto’s in
Zuid-Afrika 1. Veel duurder zijn dan in Nederland, en 2. Er een zeer groot
verschil in aanbod en prijs bestaat, en je dus zomaar, als je even niet
oplet, een spreekwoordelijke kat in de zak zou kunnen kopen. Dit wilde ik
mij natuurlijk niet laten gebeuren. Met allerhande tips vanuit het
thuisfront heb ik mij voorgedaan als iemand die alles van auto’s afweet.
Overduidelijk kwam dit niet geheel geloofwaardig over. Desalniettemin heb ik
na een secuur uitgekiende zoektocht toch een leuk autootje op de kop weten
te tikken: een Toyota RAV 4 uit 1996. Omdat Toyota’s in deze omstreken nogal
geliefd zijn, heb ik hem na aankoop wel eerst even Johannesburg-proof
gemaakt, want als een auto Johannesburg-proof is, is hij zeker Transkei
proof. Zelfs iemand die mijn auto nu hijacket en mij vervolgens uit de auto
gooit, komt na 2 minuten stil te staan, omdat hij mijn ‘secret button’ eerst
uit moet schakelen. Doe je dat niet, dan gaat het alarm af en slaat de motor
af. En uiteraard weet alleen ik waar mijn secret button zich bevindt. Ha.

Na mijn geliefde weer in de armen te hebben gesloten, zijn wij in de nieuwe
familie-auto richting Coffeebay vertrokken. Maar niet na eerst een 6-tal
vissen met de zojuist in Johannesburg nieuw aangeschafte hengel uit de zee
te hebben getrokken, in de buurt van Durban. Overigens kijken mensen je erg
vreemd aan als je in Johannesburg, land-locked, een hengel koopt…

Het welkom in Coffeebay was hartverwarmend, en inmiddels konden Silas en ik
onze intrek nemen in de net afgemaakte nieuwe rondavel, boven op de heuvel,
met uitzicht op de zee. Wakker worden met een kopje koffie en walvissen in
de verte, ongelooflijk.

Helaas kon ik niet lang genieten van al dit goeds, aangezien ik hier ook nog
was gekomen om te beginnen met een nieuwe baan. Ik toog dus naar het
ziekenhuis, 4 dagen later dan wanneer ik eigenlijk had moeten beginnen.
Tenminste, dat dacht ik. Bij aankomst in het ziekenhuis bleek dat niemand
van mijn komst af wist, het management was zogenaamd compleet verrast. Het
huis waar ik zou komen te wonen heeft drie maanden leeg gestaan, tijd genoeg
zou je zeggen om te renoveren. Wonder boven wonder stonden er op de dag ik
introk opeens drie bouwvakkers in mijn huis om ‘te renoveren’. Dit renoveren
hield niet veel in, aangezien de aannemer alleen een stapel bakstenen had
afgeleverd, die nu al een tijd liggen te wachten om opgeraapt en ingemetseld
te worden. Waar is overigens een raadsel. Anyway, deze TIA (This Is Africa)
achtige praktijken verbazen mij al lang niet meer. Net zo min verbaasde het
mij dat ik werd gesommeerd om de volgende dag naar een 4 uur rijden verderop
gelegen stadje te rijden om één of andere mysterieuze administratieve
handeling te gaan verrichten, iets wat te maken had met mijn salaris,
contract, registratie, ID, diploma’s, niemand wist het precies. Na een helse
rit door hels weer met windkracht 8 en heftige regenbuien, waar ik door het
slechte zicht mijn zojuist aangeschafte Toyota RAV4 een immense pothole met
dito klap als gevolg heb ingestuurd, werd mij bij aankomst vriendelijk
medegedeeld dat de persoon die mij moest helpen helaas ‘on leave’ was. TIA.
En vervolgens reed ik vier uur terug, door dito weer. Sindsdien maakt mijn
geliefde auto een dubieus geluid bij het rijden over bobbels. En aangezien
het rijden over bobbels en kuilen hier meer uitzondering dan regel is, zal
een garagebezoekje vrij snel op de agenda staan.

Inmiddels ben ik dan toch begonnen met mijn ‘assumption of duties’. Ik heb
mij mogen ontfermen over de verloskunde en gynaecologie afdeling, waar ik
mij voornamelijk bezig hou met het in de gaten houden van zwangeren met hoge
bloeddruk, suikerziekte, HIV, weeën die te vroeg beginnen, bloedverlies
tijdens de zwangerschap, etc etc. Gelukkig word ik bijgestaan door zeer
ervaren verloskundigen, die uiteraard veel meer weten dan ik. Met al mijn
vragen wat de ‘normale bevalling’ betreft kan ik bij hen terecht. Als er
iets misgaat, en er is geen doctor on call om een spoed keizersnede te doen,
dan mag ik de ambulance bellen en ze doorsturen naar het dichtstbijzijnde
grote ziekenhuis, in Mthata. Dan is de patiënt wel minimaal 3 uur verder….

Buiten dit werk op de verloskunde afdeling zie ik de rest van de dag
patiënten op de poli, alwaar wij nu met vier artsen in spreekkamers naast
elkaar alle patiënten zien die in grote getale in rijen zitten te wachten om
gezien te worden. Een overzicht van spectaculaire ziektebeelden volgt een
andere keer.

Tijdens mijn dienst (binnen een week had ik er al 2) werd ik meteen
geconfronteerd met de ongemakken van een ruraal ziekenhuis. Tijdens nacht 1
deed 1. De telefoon het niet, en 2. Was de zuurstof ‘op’ in de SEH. Er stond
natuurlijk gewoon een nieuwe fles klaar, maar omdat het ‘after hours’ was,
was er niemand die de knop van de oude lege fles er afgedraaid kreeg. Zelfs
de combinatie van mijn gereedschapskist en twee sterke security guards hielp
niet. Aangezien er een patiënt met een zeer ernstige status astmaticus naar
adem lag te happen, met een saturatie van 62% (voor de leek: dat is niet
fijn), was dit wel een beetje jammer. Tijdens mijn tweede dienst was dit
opnieuw het geval, ditmaal bij een blauwe pasgeboren baby die te vroeg
geboren werd, en weigerde normaal te gaan ademhalen. Gelukkig kon ik hier
nog de zuurstoffles van de OK stelen, de baby maakt het nu goed.

Een andere patiënte, 30 jaar oud, overleed vlak na mijn dienst aan een
status epilepticus, omdat de ambulance er na 3 uur nog steeds niet was. TIA.

Dit zijn zo een paar eerste ervaringen, gelukkig gaat er ook heel veel wel
goed! De ongemakken die het werken in een ruraal ziekenhuis met zich
meebrengen, zijn talloze. Echter, de succesverhalen zijn het waar je het
voor doet, en what keeps you motivated.